سطح بندی سکونتگاه های روستایی بر اساس توان انسانی از دیدگاه آمایش سرزمین (مطالعه موردی: بخش مرکزی شهرستان شیراز)

Authors

  • امیر گندمکار استادیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی محیطی، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، ایران
  • سمانه تیموری کارشناس ارشد برنامه ریزی و آمایش سرزمین، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، ایران
  • علی شکور دانشیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، واحد مرودشت، دانشگاه آزاد اسلامی، مرودشت، ایران
Abstract:

یکی از مشکلات اساسی جامعه روستایی در گذشته فقدان برنامه راهبردی برای ساماندهی فضاها و مراکز روستایی بوده است و امروزه نیز عمران و توسعه روستایی کشور در گرو ساماندهی سنجیده محیط روستایی و تجهیز سلسله­مراتبی این مراکز و فضاها طبق استانداردهای معین می­باشد. این موضوع مورد توجه برنامه­های عمرانی دوم، سوم و چهارم کشور نیز  قرار گرفته است. در این راستا تعیین و تشکیل سلسله­مراتبی از سکونتگاه­های روستایی که بتواند چارچوب مؤثری برای توزیع جمعیت، خدمات و کارکردها باشد، ضروری است. هدف از این پژوهش بررسی و سطح­بندی روستاهای بخش مرکزی شهرستان شیراز از نظر سطح توسعه­یافتگی می­باشد. روش تحقیق مورد استفاده در این پژوهش توصیفی- تحلیلی و از نظر هدف، کاربردی است که در آن با استفاده از مستندات آماری و مدل­های کاربردی در جغرافیا به تحلیل موضوع پرداخته می­شود. روش جمع­آوری اطلاعات، کتابخانه­ای می­باشد. برای انجام پژوهش ابتدا با مراجعه به کتابخانه استانداری فارس و سپس سایت مرکز آمار ایران، اطلاعات مورد نیاز به شیوه اسنادی گردآوری شد. سپس با به کارگیری 24 متغیر در قالب 7 شاخص مختلف و با استفاده از شاخص مرکزیت و روش تحلیل خوشه­ایK  میانگین، به سطح­بندی روستاهای منتخب در 3 سطح توسعه یافته، درحال توسعه و توسعه نیافته اقدام گردید. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که بیشتر روستاهای بخش مرکزی شهرستان شیراز، در خوشه 3 قرار گرفته و همچنین از نظر سطح توسعه­یافتگی نیز 54/72 درصد توسعه نیافته، 52/24 درصد درحال توسعه و 94/2 درصد توسعه یافته می­باشند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تحلیل علی توسعه یافتگی و توسعه نیافتگی سکونتگاه های روستایی مطالعه موردی: بخش مرکزی شهرستان ارومیه

       هدف اصلی برنامه­های توسعه نواحی روستایی دستیابی به الگویی مناسب برای توزیع سکونتگاه­ها، امکانات و فعالیت­ها بر اساس ظرفیت­های سرزمین است. هدف تحقیق حاضر بررسی توسعه یافتگی و توسعه نیافتگی سکونتگاه­های روستایی است. روش تحقیق جهت دستیابی به هدف فوق توصیفی- تحلیلی می باشد. جامعه آماری تحقیق سکونتگاههای روستایی بخش مرکزی شهرستان ارومیه است. اطلاعات مورد نیاز تحقیق از سرشماری عمومی نفوس و مسک...

full text

ارزیابی نقش عناصر محیطی در پایداری سکونتگاه های روستایی (مطالعه موردی: بخش مرکزی شهرستان بردسکن)

در این پژوهش به منظور ارائه راهبرد و راهکارهای مناسب جهت ارزیابی نقش عناصر محیطی در پایداری سکونتگاه‌های روستایی در بخش مرکزی شهرستان بردسکن، نقاط قوت ضعف، فرصت‌ها و تهدیدها به روش SWOT مورد بررسی قرار گرفت و راهبردهایی جهت بهبود و ارتقاء پایداری سکونتگاه‌های روستایی تدوین گردید. نتایج پژوهش نشان داد راهبردهای جهت پیوستگی پایداری سکونتگاه‌های روستایی شامل بهره‌برداری بهینه از منابع آب به عنوان ...

full text

نقش گردشگری در تحولات کالبدی - کارکردی سکونتگاه های روستایی (مطالعه موردی: روستاهای بخش مرکزی- شهرستان لاهیجان)

    امروزه در بسیاری از کشورهای جهان گردشگری به عنوان ابزاری برای توسعه مناطق روستایی به شمار می­آید. هرچند که ساختار بیشتر روستاها با گذشت زمان دچار تغییر و تحول می‌شود، اما در روستاهایی که وارد چرخه گردشگری می‌شوند سرعت و میزان تغییرات بیشتر است. هدف این پژوهش بررسی نقش گردشگری در تحولات کالبدی و کارکردی روستاها است. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی بوده و جمع‌آوری داده‌های مورد نیاز به دو روش اسنادی...

full text

بررسی توان های محیطی و نقش آن در توسعه روستایی مطالعه موردی: بخش مرکزی شهرستان مهاباد

در فرایند توسعه نواحی روستایی ، شناخت و تحلیل وضع موجود روستاها و بررسی امکانات و تنگناهای آنها در زمینه های مختلف ضروری بوده و برنامه ریزان روستایی را در تعیین اهداف توسعه و مشخص کردن سیاستها ، خط مشیها و راهکا رهای دستیابی به آن یاری می رساند. در این مقاله به بررسی و ارزیابی توانهای محیطی بخش مرکزی شهرستان مهاباد توجه شده و به همین منظور و در جهت دستیابی به پاسخ سؤال اصلی این تحقیق،عوامل محی...

full text

تحلیل میزان توسعه یافتگی سکونتگاه های روستایی و عوامل مؤثر بر آن (مطالعه موردی: بخش مرکزی شهرستان ایرانشهر)

طبق شواهد و تجربیات، به حق و وظیفه توسعه فضاهای روستایی به تناسب سهم و جایگاه و کارکرد آن­ها در اقتصاد ملی کم توجهی شده و به دلیل بی مهری به نقش عوامل جغرافیایی (محیط طبیعی، اجتماعی، اقتصادی و...) در شکل­پذیری و ترتیب فضایی و توسعه سکونتگاه­های روستایی، علیرغم تلاش­های انجام شده در کشور به ویژه پس از انقلاب، هنوز ناپایداری و توسعه نیافتگی در عرصه­های روستایی ایران نمایان است. از این رو پژوهش حا...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 6  issue 21

pages  93- 102

publication date 2016-04-20

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023